วัดสวนหม่อน ของหมู่บ้านไตลื้อ หมู่บ้านกาหลั่นป้า ดูงดงามน่าเลื่อมใสยิ่งนัก

วัดมหาสุทธาวาสหรือชาวนิยมเรียกันว่าวัดสวนหม่อนเมืองกาลันป้า ถิ่นฐานชาวไตลื้อที่เก่าแก่ที่สุดของสิบสองปันนา วัดสวนหม่อนอยู่กลางหมู่บ้านโบราณของชาวไตลื้อที่เป็นชุมชนขนาดใหญ่ บริเวณวัดสวนหม่อนที่ปลูกสร้างตกแต่งด้วยศิลปะไตลืออ่อนช้อยยิ่งนัก ทำให้นึกถึงศิลปะล้านนาและล้านช้างที่ใช้ศิลปะชั้นสูงเจียรนัยได้งดงามยิ่งนัก

วัดมหาราชฐานสุทธาวาสหรือวัดสวนม่อน ซึ่งหมายถึงสวนดอกไม้ วัดของชาวไทลื้อที่เก่าแก่ที่สุดในสิบสองปันนา มีอายุเก่าแก่กว่า 1,400 ปี มีการซ่อมแซมครั้งใหญ่ถึง 6 ครั้ง

วัดแห่งนี้นับเป็นวัดที่มีศิลปะสถาปัตยกรรมไทลื้อที่สวยงามยิ่งแห่งหนึ่ง และมีเจดีย์สีทองเหลืองอร่าม เคียงคู่กับอุโบสถ ซึ่งสำหรับวัดสวนม่อนนั้นก็ถือเป็นศูนย์กลางของชุมชนที่เป็นวัดพุทธแบบเถรวาท

 

เมื่อครั้งปฏิวัติวัฒนธรรมสมัยเหมา เจ๋อ ตุง ที่มีการเผาทำลายวัดวาอารามครั้งใหญ่โดยกองทัพแดง ชาวไทลื้อในหมู่บ้านที่มีความผูกพันและหวงแหนวัดแห่งนี้เป็นอย่างยิ่ง จึงได้พากันนำพระคัมภีร์ของวัดไปซุกซ่อน แล้วทำทีปล่อยให้เป็นวัดร้าง โดยนำวัวควายมาผูกเลี้ยงไว้ในวัดและอุโบสถ เหมือนไม่ได้เคารพศรัทธา วัดแห่งนี้จึงรอดพ้นจากการถูกเผาทำลายมาได้จนถึงปัจจุบัน

ด้านนอกของวัดสวนหม่อนที่มีชื่อเสียงนักท่องเที่ยวมาเยอะคนขายสินค้าก็ตามมาด้วย

หลังคาแต่ละอาคารที่วัดสวนหม่อนอ่อนช้อยสวยงามยิ่งนัก